Fonksiyonel Ortodontik Tedavi

Fonksiyonel ortodonti, büyüme evresinde olan çocukların çene kemiklerini yönlendirmeyi hedefleyen bir tedavidir. Bu tedavi; alt çenenin ileride olduğu durumlarda, üst çene büyümesini hızlandıran ve alt çeneyle eşit hizada olmasını sağlar. Fonksiyonel ortodonti tedavisinde çocuğun yaşı oldukça mühimdir. Bu tedavi, gelişimini ve büyümesini tamamlamış kişilerde uygulanamamaktadır. Bu nedenle henüz gelişme çağında olan çocuklara uygulanır.

Büyüme döneminde olan çocuklarda fonksiyonel apareyler adı verilen çeşitli ortodontik aygıtlar kullanılarak müdahalede bulunulur. Bu müdahale genellikle çenelerin büyümesini ve çıkış yönlerini doğrudan etkiler. Bu sayede hem estetik bir görünüm hem de sağlıklı ağız ve diş sağlığı hedeflenir. Fonksiyonel ortodonti tedavisinden verim alabilmek için tam teşekküllü bir klinik ve uzman hekim oldukça önemlidir.

Fonksiyonel Ortodonti Tedavisi Nedir?

Fonksiyonel ortodonti tedavisi; büyüme çağında olan ve çene bozukluklarına sahip olan çocuklara yönelik tedavidir. Yönlendirmenin hem estetik hem de sağlık açısından olumlu sonuçlar alabilmesi için ortodontik tedavi planı yapılmalıdır. Tedavi planı yaparken ilk aşama çenenin büyüme yönünün belirlenmesidir. Gerekli test ve taramalarla çenenin büyüme yönü belirlendikten sonra ise ortodontik tedavide kullanılacak apareylerin seçimi yapılır. 

Fonksiyonel ortodonti tedavisinde kullanılan apareyler; sabit ve hareketli olmak üzere ikiye ayrılır. Böylece gelişmekte olan çocuklarda çene bozukluklarını ve kapanma sorunlarını önlemek mümkündür. Bir çocuğun ortodonti tedavisine ihtiyaç duyduğunu anlamanın en kolay yolu ise şiddetli horlamalardır. Çene bozuklukları nedeniyle şiddeti giderek artan horlamalar görülebilir. Bu sayede bir uzman hekim aracılığıyla fonksiyonel ortodonti tedavisine başlamak mümkündür.

Fonksiyonel Ortodonti Tedavisi Nasıl Uygulanır?

Hareketli apareylerle tedavi genellikle hastanın gösterdiği uyum ve özveri sayesinde başarıya ulaşır. Hareketli apareyler belirli bir süre boyunca hastanın ağzına yerleştirilir ve günlük yaşama bu şekilde devam edilir. Ortodontistin tavsiyesine göre belirlenen süre boyunca ağızdan çıkarılmaz ve bu sayede tedavi tamamlanır. Hareketli apareyler, yatarken kullanılmadığı için hijyenik koşullarda dikkatli bir şekilde saklanmalıdır. 

Fonksiyonel ortodonti tedavisinde kullanılan bir diğer yöntem ise sabit apareylerdir. Hasta tarafından çıkarılamayan apareylerin temizliğine dikkat etmek gerekir. Dişlerin düzenli olarak etkili bir biçimde fırçalanması oldukça önemlidir. Sabit fonksiyonel apareylerin deforme olmaması ve işlevini yitirmemesi için hekim tarafından belirlenmiş kurallara dikkat etmek gerekir. Hareketli ya da sabit fark etmeksizin aparey takılıyken; kola, kahve, çay ve sigara gibi alışkanlıklara ara vermek mühimdir.

Fonksiyonel Ortodonti Tedavisi Riskleri Nelerdir?

Fonksiyonel ortodonti tedavisinde yöntem fark etmeksizin işlem sonrası birkaç gün ağrı oluşumu görülebilir. Bazı hastalar hiç ağrı hissetmezken bazı hastalar şiddeti giderek artan ağrılarla karşı karşıya kalır. Bu noktada şiddetli ağrılar için doktor tarafından tavsiye edilmiş olan ağrı kesicileri kullanmak gerekebilir. Fonksiyonel ortodonti tedavisinde apareylerin sabit tutulması ve kaydırılmaması oldukça önemlidir. 

Hareketli ya da sabit apareylerin yerinden çıkarılması durumunda tedavi, beklenen sonucu vermeyecektir. Yatmadan önce çıkarılabilen hareketli apareylerin hijyenik koşullarda saklanmaması durumunda diş eti iltihapları yaşanabilir. Bu nedenle ebeveynlerin apareyi büyük bir titizlikle saklaması gerekir. Kahve, kola gibi alışkanlıkların yanı sıra şekerli yiyeceklerden de kaçınmak gerekir. Buna şeker içeren meyve suları da dahildir. Bu sayede tedavinin hızlanması ve tedaviden alınacak verimin arttırılması mümkün hale gelir.

Fonksiyonel Ortodonti Tedavisi İyileşme Süresi Nedir?

Fonksiyonel ortodonti hastaya bağlı olmakla birlikte birkaç aylık bir tedavidir. Ortodontik tedavi süreci boyunca periyodik olarak apareylerin takılmasıyla uygulanır. Apareyler birkaç aylık tedavi sürecinin tamamında kullanılmaz. Bu nedenle iyileşme süresi tamamen hastalar tarafından gösterilen özveriye ve çabaya bağlıdır. Hekim tarafından tavsiye edilen şekilde ağız ve diş sağlığı bakımının yapılması iyileşme süresini de kısaltacaktır. Fonksiyonel ortodonti tedavisinde iyileşme süresinin tamamlanmasının ardından ağız ve diş sağlığına dikkat etmek oldukça önemlidir. 

Çene problemleri sebebiyle gerçekleştirilen bu tedavi yalnızca gelişme çağındaki çocuklara uygulandığı için ebeveynler de büyük bir role sahiptir. Süreç, uzman ortodontist tarafından belirtilen yönergelere uyulmasıyla birlikte sağlıklı bir şekilde tamamlanabilir. Tedavinin en hızlı ve etkili şekilde uygulanabilmesi için belirli aralıklarla muayene olmak önemlidir. 

Kaynakça:

Prahl-Andersen, B. (1978). The need for orthodontic treatment. The Angle Orthodontist, 48(1), 1-9.